Koparka służy do wykonywania robót ziemnych, przede wszystkim do oddzielania urobku od gruntu oraz przetransportowania go na składowisko lub maszyny transportowe. Koparko-ładowarka umożliwia także przenoszenie materiałów sypkich, na przykład piasku, żwiru lub węgla. Powszechnie używane przy pracach transportowych, ziemnych i górniczych cechują się wielozadaniowością i mnogością funkcji. Do podstawowych zadań koparek należy przygotowywanie terenu pod fundamenty oraz wykonywanie wykopów pod instalacje. W zależności od zastosowania istnieją różne rodzaje koparek, które przedstawimy w dalszej części artykułu.
Rodzaje koparek ze względu na rodzaj wykonywanej pracy
Maszyny mogą pracować w cyklu ciągłym lub w cyklu przerwanym. Najczęściej w pracach budowlanych wykorzystywana jest koparka pracująca w trybie przerywanym, w którym występują etapy pomocnicze między etapami pracy koparki. Przerwy można wykorzystać do przeniesienia naczynia z urobkiem, jego opróżnianie oraz powrót do pierwszej pozycji. Tego typu koparka jednonaczyniowa wyposażona jest w jedno naczynie urabiające. W koparkach wielonaczyniowych, pracujących w trybie ciągłym, etapy pracy następują po sobie bez przerwy, a naczynia urabiające połączone są ze sobą zamkniętym łańcuchem.
Podział według osprzętu roboczego
Wyróżniamy pięć rodzajów koparek: podsiębierne, przedsiębierne, chwytakowe, zbierakowe oraz minikoparki. Koparki przedsiębierne, w przeciwieństwie do podsiębiernych, zjeżdżają na dno wykopu i są wykorzystywane do wykonywania dołów o znacznej objętości. Podsiębierne wykorzystywane są przede wszystkim do zagłębień liniowych, kiedy powierzchnia działki jest niewielka.
Do wydobywania gruntów z wody i terenów nawodnionych, do pogłębiania kanałów i rzek oraz wykonywania wykopów pod filary mostów wykorzystuje się koparki chwytakowe, które zostały zaopatrzone w samoczynnie otwierający się i zamykający chwytak zawieszony na linach. Koparka zbierakowa, wyposażona dodatkowo w zbierak przymocowany na linie, sprawdza się przy wykopach na dużych i małych obszarach. Ostatni typ stanowią minikoparki, wykorzystywane w trudno dostępnych miejscach, gdzie standardowa koparka nie może zostać użyta.
Dodatkowo można podzielić urządzenia ze względu na rodzaj podwozia, oprócz najczęściej spotykanej koparki gąsienicowej, możemy wyróżnić te na podwoziu kołowym, koparki kroczące (do prac na skarpach i zboczach), umieszczone na innym środku transportu np. na samochodzie oraz te umieszczone na przyczepie dwukołowej pozbawione własnego napędu.
